همسانه سازی، آنالیز بیان و بررسی روابط خویشاوندی ژن dbat از گیاه سرخدار بومی ایران (taxus baccata l.)

مقدمه: تاکسول یکی از مهم ترین داروهای ضدسرطان می باشد که تأمین آن عمدتاً به روش های زیستی وابسته می باشد. ژن 10- داستیل باکاتین iii – اُ- استیل ترانسفراز (dbat) یکی از ژن های کلیدی مسیر بیوسنتزی تاکسول می باشد و می توان انتظار داشت افزایش بیان آن منجر به افزایش تولید تاکسول در سیستم های زیستی شود. هدف: بررسی ویژگی های ژن dbat از سرخدار بومی ایران، آنالیز بیان ژن و تهیه سازه افزایش بیان ژن مذکور. روش بررسی: ابتدا توالی ژن کلون شد. خصوصیات توالی با استفاده از بررسی های بیوانفورماتیکی مشخص شد. آنالیز بیان ژن در پاسخ به الیسیتور متیل جاسمونات و در زمان های مختلف انجام شد. در نهایت به منظور تهیه سازه افزایش بیان، توالی تحت کنترل پروموتر camv35s وکتور pcambia1304 کلون شد. نتایج: مقایسه درجه شباهت توالی مشخص نمود که توالی مذکور بیشترین مشابهت را با توالی taxus × hunnewelliana نشان می دهد. یک جایگزینی اسید آمینه ای منحصر به فرد در توالی مشاهده شد که بررسی آن نشان داد که تغییر مذکور نمی تواند خصوصیات کلی آنزیم را تغییر دهد و بنابراین آنزیم حاصل یک آنزیم فعال می باشد. آنالیز بیان ژن نشان داد که در پاسخ به متیل جاسمونات سطوح بیان ژن به میزان حداکثر 24 برابر در 12 ساعت پس از تحریک افزایش می یابد. در پایان، درج ژن مذکور در جایگاه مناسب وکتور افزایش بیان توسط آزمون های هضمی مورد تأیید قرار گرفت. نتیجه گیری: تحریک سرشاخه های بریده گیاه سرخدار می تواند روش جایگزین مناسبی برای کشت های سلولی سرخدار به منظور بررسی های بیان ژن باشد. سادگی، سهولت و حذف مرحله زمانبر کشت های سلولی از مهم ترین مزایای آن می باشد.